اصل قابل استماع بودن دعاوی در فقه اسلامی و حقوق ایران
دکتر علی اکبر فرحزادی۱، آقای سید رسول میرنژاد۲
۱- دانشگاه علوم قضایی ، aliakbar.farahzadi@yahoo.com
۲- دانشگاه علوم قضایی
چکیده: (۳۵۹ مشاهده)
چکیده
اصل قابل استماع بودن دعاوی یکی از اصول حاکم برحقوق دعاوی محسوب میشود. بر طبق این اصل که هم در فقه وهم در حقوق ایران(البته به صورت غیر مستقیم) پیش بینی شده، دادگاه حقوقی باید از ایرادات و نقص های جزیی و قابل ترمیم عبورکند و در نتیجه دعوا را به سمت حرکت در ماهیت دعوا (فصل خصومت یا کشف حقیقت)پیش ببرد. از نظر فقهی استماع دعوا واجب است و قاضی نصب شده تا رأی صادر کند، امری که مقدمۀ آن استماع دعاوی است. بنابراین دادگاه حقوقی با تفسیر دعوا و نیز دعوت از خواهان جهت ادای توضیح، دعوا را به سمت قابل استماع بودن حرکت میدهد. در حقوق ایران نیز علیرغم اینکه این اصل به صراحت در قوانین دادرسی مورد اشاره قرار نگرفته، اما با ملاحظه اصل 167 ،159 و 34 قانون اساسی و نیز ماده 3 قانون آیین دادرسی مدنی میتوان این اصل را پذیرفت. در واقع قانون گذار با بیان اینکه دادگاه باید نسبت به فصل خصومت اقدام کند به ضرورت استماع دعوا به طور ضمنی نیز حکم نموده است.
