تحلیل جرم شناختی قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز "مصوب سال 1392"
۱- دانشگاه علامه طباطبایی ، gholami۱۹۷۰@yahoo.com
۲- دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارت متحده عربی)
چکیده:
قاچاق کالا و ارز، به‌عنوان یک پدیده شوم اقتصادی و اجتماعی، اثرات بسیار نامطلوبی در زمینه‌های اقتصادی دارد. قاچاق کالا و اهمیت مبارزه با آن، ساماندهی وضعیت مبادلات مرزی، حرکت به سمت اقتصاد شفاف و تطبیق رفتار دستگاه‌های نظارتی ، از مهم‌ترین محورهای عملیاتی در جهت مبارزه با قاچاق کالا میباشند. در این مقاله، پس از تحلیل وضعیت موجود قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تدابیر پیشگیری از قاچاق آن را که تا قبل از تصویب و اجرای قانون مبارزه با قاچاق کالا مصوب 1392 در سیاست جنایی ایران رایج بوده است را بررسی می‌کنیم. همچنین تشخیص علل ناکارآمدی این تدابیر، به بررسی نظریات جرم شناختیِ تبیین‌کننده دلایل ارتکاب جرائمی نظیر قاچاق کالا می‌پردازیم؛ آنگاه قانون مبارزه با قاچاق کالا را مورد ارزیابی انتقادی قرار می‌دهیم. ازاین‌رو، با بازخوانی تبعات این جرم بر تخریب اقتصادهای ملی و منطقهای و تخدیش سرمایه اجتماعی و منابع انسانی در بدنه نظام اداری و اجتماعی یک کشور، اصول و قواعد و مبانی و روش‌های جرمانگاری صحیح در مبارزه با قاچاق کالا توصیف میگردد و نهایتاً با رویکرد انتقادی نقاط ضعف و قوت سیاست کیفری ایران در این خصوص تبیین می‌شود و راهکارهایی برای رفع موانع سیاست‌گذاری کیفریِ و تقویت نقاط قوتِ کنونی در زمینه کشف و محاکمه و مجازاتِ مرتکبانِ این جرائم، ارائه میگردد.
